Een studentengrap

Tijdens de ijskoude tweede kerstdag van 1999 bedachten Felix Rutgers van Rozenburg en zijn vrienden Caspar en Thijmen van studentencorps PQPV Leiden een ludieke actie. Ze plukten een zwerver van straat en boden hem honderd gulden om, verkleedt als treurige kerstman, samen met de corpsleden te poseren voor een serie kerstfoto’s.

Het was een grap die onschuldig begon, maar die steeds meer uit de hand begon te lopen naarmate de avond vorderde. Zoals Felix het later zelf verwoordde: “Ik denk niet dat iemand van ons echt besefte wat het betekende om geen geld te hebben. Die sloeber keek naar onze biljetten alsof het brood was en hij een maand niet had gegeten. Zoiets is fascinerend. Vooral als je beseft dat iemand bereid is voor dat ene gekleurde papiertje ongeveer alles te doen.”

Dat ‘alles’ dreigde echter steeds meer uit de hand te lopen. Van stinkende kerstman werd de inzet verhoogd naar naakte stinkende kerstman, kerstman die zijn eigen urine drinkt en vechten met de kerstman. Tijdens die laatste ronde, een gevecht met de zwerver waarin steeds meer dronken studenten zich mengden, tot zeven of acht man op het arme slachtoffer stond in te slaan, besloot de voorzitter het ‘spel’ stil te leggen. Over de mishandeling werd daarna gezwegen.

'Black Box': het begin

Maar Felix bleef gefascineerd door het idee dat sommige mensen bereid waren zichzelf, hun eer en soms zelfs hun leven te ruilen voor dat ene ding waar hij door geboorte een overschot aan had gekregen: geld. En hoe verder hij deel werd van de nationale en internationale jet set, hoe vaker hij besloten gelegenheden begon te organiseren volgens zijn eigen gruwelijke logica van marktwerking: “je moet het zo zien: die stakkers willen geld en wij willen entertainment. Dat lijkt me een eerlijke ruil”. De beruchte ‘Black Box’ was geboren.

Veel over de ‘Black Box’ is aan de buitenwereld niet bekend. Er wordt gespeculeerd dat een dergelijke groep bestaat en de politie probeert al jaren vat te krijgen op de geruchten, maar door het anonieme, elitaire en strak georganiseerde karakter van de groep lijkt ze iedere keer het daglicht te ontglippen.

Entertainment & werkvloer

Voor de insiders is ‘Black Box’ een vorm van entertainment: iedere drie maanden wordt er op een geheime lokatie een vorm van Russisch roulette gespeeld. De deelnemers worden meestal van de straat geplukt: het zijn zwervers, hopeloze studenten of illegalen die voor een paar duizend euro bereid zijn een hoge inzet te betalen: hun leven. Door middel van een aantal ‘speelrondes’, waarbij iedere keer een aantal deelnemers het leven laten, wordt de uiteindelijke winnaar bepaald. Zijn beloning: het geld dat de gasten bij aankomst hebben gedeponeerd in de ‘Black Box’.

Maar naast entertainment is ‘Black Box’ ook een prima gelegenheid om schimmige deals te sluiten en andere zaken te regelen die het daglicht niet helemaal kunnen verdragen. Door deze beslotenheid (nieuwe leden komen enkel binnen op uitnodiging van Felix zelf) en het feit dat iedereen baat heeft bij anonimiteit, leidt ‘Black Box’ al jarenlang een succesvol ondergronds bestaan. En zal dat waarschijnlijk voorlopig ook zo blijven.


PQPV Leiden is kort voor: Possunt, quia posse videntur, oftewel Zij kunnen het, omdat zij ervan overtuigd zijn dat ze het kunnen